Bericht gepubliceerd op 30/11/2021 - 00:00

Grootste loonstijging in tien jaar

Als gevolg van de inflatie zullen duizenden bedrijven hun loonkosten in januari met meer dan 3,5 procent zien stijgen. Dat is het hoogste cijfer in tien jaar tijd. Het leidt tot nervositeit bij de werkgevers. ‘We rijden recht tegen een muur.’ Het zijn vooral de energie­kosten die de inflatie omhoog gejaagd hebben. 

Het bedrijfsleven vreest voor de gevolgen van de inflatie. Het prijspeil in België lag in november 5,64 procent hoger dan een jaar geleden. Een dergelijk hoog cijfer werd voor het laatst in juni 2008 opgetekend. Werkgevers maken zich toenemende zorgen over de impact daarvan op de loonkosten. Zo’n 400.000 bedienden die onder het paritair comité 200 vallen, het grootste van het land, zullen vanaf januari bruto 3,56 procent meer op hun loonstrookje zien verschijnen. Dat voorspelt SD Worx, dat loonberekeningen uitvoert voor bedrijven, op basis van het recentste index­cijfer. Een zo grote index­aan­passing heeft zich al tien jaar niet meer voorgedaan.

De werkgeverskoepel VBO noemt de cijfers ‘zeer verontrustend’. Hogere lonen kunnen immers de Belgische concurrentiekracht aantasten. Ons land is het enige in Europa waar werkgevers wettelijk verplicht zijn om de lonen aan de inflatie aan te passen. In de buurlanden zijn de loonsverhogingen het gevolg van onderhandelingen tussen werknemers en werk­gevers. Toevallig raakten beide partijen in Duitsland het gisteren eens over een verhoging van de ambtenarenlonen van 2,81 procent. De Duitse inflatie bedroeg in november 5,2 procent, en de bonden hadden 5 procent gevraagd.

Snelle daling?

Volgens het VBO stevenen de bedrijven zelfs af op indexeringen van 4,5 tot 5 procent. Dat is veel ­hoger dan de stijging van 2,8 procent waarop gerekend was bij de toepassing van de loonnormwet. ‘We rijden recht tegen een muur’, zegt VBO-hoofdeconoom Edward Roosens. Hij roept op om volgend jaar met vakbonden en regering rond de tafel te gaan zitten om bij te sturen. De mogelijkheid daartoe is voorzien in de loonnormwet. ‘We krijgen signalen dat sommige sectoren met verstomming geslagen zijn over het tempo waarin de lonen moeten worden verhoogd. Dat heeft onvermijdelijk een impact op de export en op de werkgelegenheid.’

Het inflatiecijfer leidt ook in Duitsland tot nervositeit. Het cijfer is daar in bijna twintig jaar niet zo hoog geweest. De laatste maal dat een dergelijk peil bereikt werd, was 1992. Volgens de geharmoniseerde Europese meetmethode kwam de Duitse inflatie zelfs uit op 6,0 procent, en de Belgische op 7,1 procent.

De kans is wel groot dat het cijfer snel weer gaat dalen. Die boodschap heeft ECB-directielid Isabel Schnabel er de afgelopen dagen bij haar landgenoten ingepompt. Het zijn immers vooral de energie­kosten die de inflatie omhoog gejaagd hebben. Het staat zo goed als vast dat het effect daarvan zal afzwakken, omdat de inflatie op jaarbasis wordt berekend. Prijsstijgingen die een jaar achter ons liggen, verliezen daardoor hun effect. De ECB gaat ervan uit dat de inflatie in december lager zal uitvallen dan in november, en in de loop van volgend jaar weer zal terugvallen naar zo’n 2 procent. In België maakt het Planbureau dezelfde analyse.

Loon-prijsspiraal

Maar behalve het effect van de energieprijzen is er ook de gestegen prijs van grondstoffen als gevolg van de aanvoerverstoring na de pandemie. Hoelang dat effect de prijzen zal beïnvloeden, valt moeilijker te voorspellen. Roosens wijst erop dat de grondstoffen nu 26 procent duurder zijn dan in mei vorig jaar. Dat zal met enige vertraging ook de consumentenprijzen beïnvloeden. ‘Als die dan weer uitmonden in nieuwe loonindexeringen, zitten we gevangen in een loon-prijsspiraal met, zoals het verleden heeft getoond, desastreuze gevolgen voor het concurrentievermogen van onze bedrijven en de jobcreatie’, aldus de werkgevers.

De hoge inflatie kan ook het consumentenvertrouwen aantasten. Volgens een Europese peiling van het incassobureau Intrum maakt twee derde van de Belgen zich zorgen over de stijgende prijzen. In de rest van Europa is dat zelfs nog iets meer. Het aantal Belgen dat de rekeningen sneller ziet toenemen dan het inkomen, ligt zelfs hoger dan het Europese gemiddelde. ‘De stijgende inflatie belemmert consumenten in België om voldoende te sparen voor de toekomst, wat dit jaar een voelbaar negatieve impact had op hun financiële welzijn’, besluit Intrum.

 

Bron: De Standaard